Bij veel producten is de viscositeit een belangrijk kwaliteitskenmerk, of is deze bepalend voor de werk- zaamheid in het productieproces. Da Denk daarbij aan voedsel maar ook aan lakken. tabak, lijmern en chemische producten. arom zijn viscositeitsme- tingen op vele gebieden nuttig, zowel bij de ont- vangst van goederen als bij de kwaliteitscontrole, bij de optimalisatie van recepten of zelfs tussen de afzonderlijke productiestappen. Om ervoor te zor- gen dat deze analyses zo min mogelijk tijd in beslag nemen en met slechts kleine monsterhoeveelheden kunnen worden uitgevoerd, ontwikkelde het Duitse Brabender een nieuwe roterende viscositeitsmeter, de ViscoQuick. Afhankelijk van het monstermateriaal heeft het apparaat maar ongeveer 10 minuten nodig voor een complete meting. En dat kan met slechts 5 à 15 gram monstermateriaal (plus ongeveer 100 tot 110 g oplosmiddel). Het viscositeitsgedrag van een groot aantal mate- rialen wordt gemeten als functie van de temperatuur en de gelatinerende (verdikkende) eigenschappen - zoals van zetmeel. De geïntegreerde verwarmings-/ koelfunctie regelt de temperaturen voor verschil- lende toepassingen. De herbruikbare roestvrijstalen meetpot is geschikt voor zowel zuren als basen. Het meetsysteem wordt softwarematig aangestuurd met MetaBridge. Daarmee kunnen de metingen direct worden geëvalueerd en grafisch weergegeven. De software is webgebaseerd en verbindt niet alleen de Brabender-apparatuur en de meetresultaten daarvan, maar ook de gebruikers onderling. Meerdere gebru- ikers kunnen tegelijkertijd inloggen en eenvoudig hun gegevens uitwisselen – op PC, Mac, tablet of smartphone.e. „Onder de meetpot met het monster bevindt zich een motor die een roerstaaf aandrijft“ , zegt Oleg Krawez, systeemarchitect bij Brabender, als hij het basisprincipe van de nieuwe roterende viscositeitsmeter beschrijft. „Als de viscositeit van het monster verandert, verandert daarmee het koppel van de aandrijving, terwijl het toerental onveranderd blijft. Als bijvoorbeeld zetmeel gela- tineert, ondervindt de roerstaaf daardoor meer weerstand, waardoor het koppel groter wordt.“ Lineaire relatie tussen toerental en koppel Om de veranderingen te bepalen, wordt het koppel gemeten aan het tweede aseinde van de motor. Hierdoor wordt de motor feitelijk een sen- sor, omdat de viscositeit kan worden bepaald aan de hand van het koppel. De relatie tussen het toeren- tal en het koppel van de motor moet daarom voor gebruik in de ViscoQuick zo lineair mogelijk zijn. Vooral bij lage toerentallen. Afhankelijk van wat er moet worden geanalyseerd, liggen de toerental- len tussen de 0 en 500 omwentelingen per minuut. Daarom was het vinden van de juiste aandrijving cruciaal. En juist in deze lineariteit over een breed snelheidsbereik blinken Faulhaber motoren uit. Snel universeel meetinstrument: de ViscoQuick bepaalt de gelatinisatie-eigenschappen van zetmeel, de alpha-amylase-activiteit in meel en de absolute viscositeit van Newtoniaanse vloeistoffen. (Copyright: Brabender) 22 0 2 . 2 0 1 9 I N D U S T R I E E L G E R E E D S C H A P E N M A T E R I A A L